Finansowanie sportu przez organy władzy publicznej w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej

Abstract

Samorząd terytorialny ma obowiązek zaspokojenia potrzeb mieszkańców tworzących wspólnotę samorządową, co wiąże się z określonymi zadaniami. Zadania na poszczególnych szczeblach samorządu terytorialnego powinny być określane na poziomie jak najbliższym mieszkańcom. w obszernym katalogu zadań własnych poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego ważną pozycję zajmuje kultura fizyczna, która obejmuje wychowanie fizyczne, rehabilitację ruchową i sport. w ustawie o sporcie określono zasady uprawiania i organizacji sportu, które mieszczą się w obszarze usług, w dużej mierze mających charakter zaspokojenia potrzeb wspólnoty samorządowej. Dostarczanie dóbr niematerialnych z dziedziny kultury fizycznej, w której mieści się również sport, ma bezpośredni i pośredni wpływ na aktywność fizyczną obywateli. Z definicji sportu zapisanej w ustawie o sporcie wynika, że są to wszelkie formy aktywizacji fizycznej, które przez uczestnictwo doraźne lub zorganizowane wpływają na wypracowanie lub poprawianie kondycji fizycznej i psychicznej, rozwój stosunków społecznych lub osiąganie wyników sportowych na wszelkich poziomach. Istotnym problemem badawczym pozostaje wyszczególnienie zadań publicznych w zakresie sportu i kultury fizycznej wykonywanych przez organy władzy publicznej, a także analiza źródeł ich finansowania w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej. Ponadto z definicji sportu wynika, że za sport uważa się również współzawodnictwo oparte na aktywności intelektualnej, którego celem jest osiągnięcie wyniku sportowego. Ustawa o sporcie określa zasady finansowania zadań w zakresie sportu, tj. tworzy podstawę prawną do możliwości wspierania działalności sportowej pro- wadzonej w formie klubów sportowych ze środków jednostek samorządu terytorialnego. Sport wraz z wychowaniem fizycznym i rehabilitacją ruchową składają się na kulturę fizyczną. Przepisy tej ustawy wskazują, że organ stanowiący jednostki samo- rządu terytorialnego w formie uchwały określa warunki i tryb finansowania sportu. Celem głównym niniejszej monografii jest ocena działań podejmowanych przez organy władzy publicznej w zakresie zadań dotyczących rozwoju sportu i infrastruktury sportowej oraz wskazanie źródeł ich finansowania w Polsce oraz w wybranych krajach członkowskich UE. Badania przeprowadzono w latach 2010–2021. w polskim modelu finansowania sportu i kultury fizycznej głównym źródłem finansowania są środki pochodzące z sektora publicznego. w strukturze wydatków publicznych znaczny udział mają jednostki samorządu terytorialnego, spora część na- kładów pochodzi z budżetu państwa i dopłat do stawek w grach losowych, będących monopolem państwa. Wspieranie sportu przez organy władzy publicznej wskazane zostało w ustawie o sporcie, która nałożyła na organy władzy publicznej obowiązek tworzenia warunków, w tym organizacyjnych i finansowych, sprzyjających rozwojowi sportu jako zadania własnego jednostek samorządu terytorialnego. Gminy we współpracy z organami administracji rządowej, stowarzyszeniami, organizacjami i klubami sportowymi są zobowiązane do organizowania rekreacji i odpowiednich warunków materialno-technicznych do rozwoju sportu.