Zarządzanie wydatkami finansowymi oraz skuteczność wybranych narzędzi w systemie pomocy społecznej w Polsce na przykładzie województwa podkarpackiego

Abstract

Jednym z kluczowych celów funkcjonowania większości współczesnych państw jest zabezpieczenie odpowiednich warunków życia ludności i zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa socjalnego. Do realizacji tych zamierzeń wykorzystywana jest polityka społeczna. W literaturze naukowej istnieje wiele sposobów definiowania polityki społecznej. Akademicy są zwykle zgodni, że jej zadaniem jest realizowanie idei państwa odpowiedzialnego za dobrobyt ludności, a także dążenie do zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa socjalnego, zwłaszcza dla tych jednostek, które są najsłabsze ekonomicznie i społecznie, gdyż brak odpowiedniej ochrony socjalnej będzie je spychał na margines życia społecznego i pozbawiał szans na udane życie. Stąd też efektywna polityka społeczna jest obecnie niezwykle istotnym elementem polityki publicznej każdego państwa. Zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego obywateli odbywa się poprzez system zabezpieczenia społecznego. Samą ideę zabezpieczenia społecznego można określić jako całokształt środków i działań instytucji publicznych, za pomocą, których społeczeństwo stara się zabezpieczyć swoich obywateli przed niedostatkiem lub groźbą niemożności zaspokojenia podstawowych, społecznie uznawanych za ważne potrzeb. Do grupy czynników powodujących zagrożenie bezpieczeństwa socjalnego zaliczyć można typowe ryzyka socjalne m.in. chorobę, wypadek przy pracy, niepełnosprawność, utratę pracy, niedostateczny poziom środków pieniężnych lub rzeczowych będących w dyspozycji danej jednostki, ale także inne indywidualne negatywne następstwa problemów społecznych. W tym miejscu nasuwa się jednak konstatacja, że katalog czynników powodujących zagrożenie bezpieczeństwa socjalnego nie przyjmuje postaci constans i będzie zmieniał się wraz z rozwojem społeczno-gospodarczym poszczególnych krajów. Aktualnie katalog ten może zawierać elementy, które w przeszłości były uznawane za mało istotne. Przykładem może być wykluczenie cyfrowe jednostek, które w przeszłości miało znaczenie marginalne, a obecnie może nawet uniemożliwiać podejmowanie pewnych form pracy zawodowej.